‘Ik was altijd bang’

Op een foto uit 1943 van fotografe Annemie Wolff staat Dick Hagel, die in 1942 werd geboren. De kleine Dick woonde met zijn ouders, twee broertjes en zusje in de Deurloostraat. Hij was het kleine broertje van mijnheer Paul Hagel, die wij hebben geïnterviewd. Paul Hagel was zelf pas één jaar toen de oorlog begon, hij herinnert zich vooral nog hoe bang hij was in de oorlog.

Was u erg bang tijdens de oorlog?
“Ik was voortdurend bang. Om me heen, in mijn straat, werden mensen opgepakt.  Als klein jongetje  begreep ik niet waarom dat gebeurde. De buren gingen naar het gevang kreeg ik te horen, of ze verdwenen gewoon.. Ik weet nog dat onze hele straat werd afgezet en dat de Duitse soldaten ook bij ons de trap opkwamen. Kijken waar de mensen zaten. Joodse buren werden hun huizen uitgejaagd. Ontzettend angstaanjagend vond ik het. Ik had geen idee wie ze zochten. Ons gezin was helemaal niet Joods maar als kind wist ik niet dat het niet om mij ging. Ik wist alleen dat er heel onverwachte, nare dingen konden gebeuren. Dat ik minder gevaar liep wist ik niet, dat onderscheid kon ik niet maken.”

Heeft u nog andere herinneringen aan de Rivierenbuurt tijdens de oorlog?
“Ik herinner me een luchtgevecht boven ‘de wolkenkrabber’. Ik was met mijn tante, snel schuilden we onder de arcades. Hoog in de lucht zag ik de vliegtuigen elkaar beschieten. Hun schoten klonken als gerikketik. Het waren net twee muggen. Ze waren zo ver weg die vliegtuigen. Op dat moment was ik niet bang. Maar ’s nachts droomde ik over neerstortende vliegtuigen.”

Wat weet u nog over de bevrijding?
“Ik herinner me dat op de avond van 4 mei 1945 op het raam werd geklopt. ‘De oorlog is voorbij!’ zeiden de buren. De Duitsers hadden zich overgegeven. Ik keek uit het raam, naar de overkant van de straat. Die zag er nog net zo uit.. ‘Nu zijn we vrij…’ dacht ik. ‘En het ziet er nog precies hetzelfde uit.’”

Benieuwd geworden naar de foto's van Annemie Wolff? Kijk op de website: http://stichtingwolff.nl/