‘Wie de grootste scherf vond…’


Dina (11), (Sami 9)/n Amane Sara (9) vertellen het verhaal van John Geelof 4 jaar toen de oorlog begon
Plejadenplein 9Amsterdam-Noord

Meneer John Geelof woonde in de oorlog in Tuindorp-Oostzaan. De bombardementen op Noord – waarbij de bommen soms heel dichtbij neerkwamen – vond hij eng. Maar naderhand was het op een leuke manier spannend, dan zocht hij samen met vriendjes naar de scherven van de bommen. Wie de grootste scherf vond, had gewonnen.

Wat herinnert u zich van het begin van de oorlog?
“Mijn vader was schoolmeester, maar nu moest hij ineens soldaat worden om voor Nederland te vechten. Op 12 mei 1940, de oorlog was net twee dagen aan de gang, werd er midden in de nacht aan de deur gebeld. Mijn moeder vreesde dat er Duitsers aan de deur stonden en wilde niet opendoen. Omdat het bellen en bonzen op de deur maar doorging, deed ze het uiteindelijk toch. In het donker stonden drie soldaten met een helm op, een van hen had een soort lantaarntje op zijn buik hangen. Ineens stapte een van die mannen zomaar ons huis binnen en gaf me een knuffel. Ik schrok me dood; wat komt die gevaarlijke man bij ons doen? Het bleek mijn vader te zijn, hij was net overgeplaatst naar een vliegveldje in Tuindorp-Oostzaan en mocht een paar uurtjes thuis slapen voordat hij weer aan de slag moest.”

Zaten er ook onderduikers in uw huis?
“Nee, maar mijn vader heeft zelf wel ondergedoken gezeten. Hij zat bij het verzet en op een dag werd hij opgepakt en naar het bureau van de Sicherheitsdienst gebracht in Amsterdam-Zuid. Daar ging het er bepaald niet zachtzinnig aan toe. Mensen die werden verhoord, werden vaak gemarteld. Ook mijn vader werd mishandeld. Met een geweer sloegen ze op zijn vingers en hij had een gat in zijn been. Toch heeft hij geluk gehad, want juist tijdens zijn verhoor kwam het nieuws binnen dat verzetsmensen het Bevolkingsregister van Amsterdam in brand hadden gestoken. Dat was heel erg voor de Duitsers, want nu konden ze niet meer uitzoeken welke Amsterdammers Joods waren. Er brak paniek uit bij de Sicherheitsdienst en de officier die mijn vader verhoorde, schreeuwde dat hij op de gang moest wachten. Daar riep een andere Duitser tegen hem dat hij weg moest. Mijn vader is toen naar buiten gegaan en eenmaal buiten wist hij te ontkomen. Door toeval is hij dus ontsnapt. Daarna moest hij onderduiken. Maandenlang was hij weg, tot hij er op een dag plotseling weer was.”

Wat heeft u gemerkt van het grote bombardement in Noord in juli 1943?
“Ik zat die dag bij de kapper, Okkers heette hij, een man met een bochel. Toen ging het luchtalarm. De sirenes begonnen te gillen, wat betekende dat je op een veilige plek moest gaan zitten. Kinderen moesten schuilen onder de trap. Maar ik was vrij lang voor mijn leeftijd en moest daarom bij de mannen blijven zitten. De hel brak los, vlakbij was een scheepswerf waar de Geallieerden de eerste bommen op gooiden. Ze kwamen met vijf-zes tegelijk naar beneden, zodat het leek alsof ze aan een touwtje hingen. Daarom werden het ook wel kettingbommen genoemd. Het was een enorme herrie. De kogels spatten op de grond uit elkaar waardoor er naderhand overal scherven lagen. Wij deden daarna met een paar vriendjes wedstrijdjes wie de grootste scherf kon vinden. Dat was spannend, maar de bombardementen zelf waren natuurlijk niet leuk…”

Foto’s: Caro Bonink

Contact


Heb je een vraag aan ons? Wilt u meedoen als verteller, als basisschool, of een bijdrage leveren door een interview te begeleiden? Neem contact op, we helpen graag verder.

Christine: +31 6 816 834 18

NL41 TRIO 0254 753892