‘Zelfs mijn dierbare speelgoed werd in de potkachel verbrand.’

Adriaan van Deutekom is 6 jaar als zijn moeder thuiskomt met een brief, waarin staat dat zijn vader is omgekomen. In de tijd van de Tweede Wereldoorlog woont hij met zijn ouders en zusje in de Van Koetsveldstraat 19 in Den Haag. Zijn vader werkt op een trawler, een vissersschip, als machinist. Op een dag wordt de trawler door de Duitsers getorpedeerd. “Mijn moeder was in één klap weduwe en moest twee jonge kinderen, mijn zusje en ik, zien op te voeden tijdens de hongerwinter.”

Hoe heeft u de Hongerwinter ervaren?
Wat hebben we honger geleden. We aten alleen maar suikerbieten en dronken water, alles was namelijk op de bon. Het is een wonder dat we de hongerwinter hebben overleefd.
Het voedsel was schaars en in die winter van ’45 was er bijna nergens meer voedsel voorradig. Ik zat als klein jongetje in de schuilkelder van ons huis toen ik opeens een uienlucht rook. Ik riep dit naar mijn moeder, maar ze geloofde mij niet. Totdat ze zelf de kelder indook. Vervolgens zagen we een kleine smalle doorgang in de schuilkelder. We keken erdoorheen en zagen tot onze grote verbazing: wortels, aardappels, witte kool maar ook kolen voor in de potkachel. Deze voedselvoorraad was van de buurman, die een groentewinkeltje runde. Wij vroegen ons af hoe de buurman, in tijden van schaarste aan al deze producten kwam. Af en toe hebben wij stiekem gebruik gemaakt van deze voorraad.

Wat weet u van de Jodenvervolging?
In de buurt van de Van Koetsveldstraat was een winkel ’t Sterretje. Deze winkel werd door joodse mensen gerund. Op een dag kwamen er twee vrachtwagens voorrijden van de Grüne Polizei die de eigenaresse van ’t Sterretje meenamen. Ze sleurde de vrouw aan haar haren mee naar buiten, de vrachtwagen in. Sinds die dag heb ik nooit meer iets van haar vernomen.

Heeft u nog andere verdrietige herinneringen?
Mijn moeder had een klein potkacheltje in de woonkamer. Tijdens de strenge hongerwinter heeft dit ons een klein beetje warm gehouden. Omdat er zelden materiaal om te stoken was, werden we gedwongen om ons meubilair te verbranden in de potkachel. Zelfs mijn dierbare speelgoed werd, tot mijn grote verdriet, zonder pardon in de potkachel verbrand. Het potkacheltje staat nu nog in mijn keuken.