‘Dat was de lekkerste zuurkool die ik ooit heb gegeten!


Kristian, Niek en Sen vertellen het verhaal van Margreet Westen
Rustenburgerstraat 278-2Amsterdam-Zuid

Kristian, Niek en Sen van de 3e Daltonschool gaan in gesprek met mevrouw Margreet Wester. Ze mogen ‘je’ zeggen. Ze hebben veel vragen voorbereid. Margreet was zeven jaar toen de oorlog begon. Ze woonde toen in de Rustenburgerstraat.

Hoe merkte u dat de oorlog begonnen was?
‘Ik werd wakker van een enorm kabaal; vliegtuigen die elkaar beschoten. Mijn vader zei: “Het is oorlog!” Maar ik wist helemaal niet wat oorlog was. Dat heb ik natuurlijk wel geleerd in de loop van de tijd. Er waren altijd overal Duitsers in uniform. Ze marcheerden door de straat en ze letten heel erg op je. Als je niet deed wat ze zeiden, kreeg je straf. Onze school werd ingepikt door de Duitsers. Dat was vervelend. Mijn hele klas moest naar een andere school. Maar ach, natuurlijk wenden wij eraan. We waren kinderen, ons leven ging gewoon door. Alleen kon ik niet afzwemmen, omdat vlak voor het afzwemmen de Duitsers het Zuiderbad hadden ingepikt. Mijn zwemdiploma heb ik pas na de oorlog gehaald. Mijn ouders vertelden ons niet zo veel, want ze wilden niet dat wij bang werden. Ik ben niet Joods, dus ik hoefde niet onder te duiken. Wel moest mijn vader dwangarbeid doen in Duitsland. We hebben hem naar de trein gebracht en uitgezwaaid op het perron. Ik moest huilen. Soms kregen we een brief van hem. Hij schreef dat hij op een kantoor in Berlijn moest werken, iets met financiën of zo, een soort boekhouder misschien. Hij kon niet goed met zijn handen werken, daarom hoefde hij niet in een wapenfabriek te werken. Heel veel andere mannen moesten dat wel. Hij heeft meegemaakt dat Berlijn gebombardeerd werd. Best eng. Ik miste hem heel erg. Na de oorlog kwam hij ziek terug. Hij kreeg een hartkwaal.’

Hebben jullie honger gehad?
‘We hadden veel honger. Op een dag zei mijn moeder: “We hebben helemaal geen eten meer. Ik weet niet hoe we hier in Amsterdam nog aan eten moeten komen. We gaan naar Groningen, naar jullie tante.” Daar moesten we lopend naartoe. Groningen is wel 200 kilometer ver weg. Dat loop je niet in één dag. We hebben wel een paar weken gelopen. Elke dag een stukje. Ik was de kleinste en ik kon mijn moeder en zus soms niet bijhouden. Onderweg belden we bij mensen aan om te vragen of we er konden slapen. Meestal mocht dat. We sliepen soms in een bed, soms op hooi. Ook wel eens op stro, maar dat is niet fijn. Stro is hard. Hooi is fijn, heel zacht. Ook kregen we vaak wat te eten. We hadden bijna niets bij ons, alleen wat kleren. Het was eigenlijk wel een avontuurlijke en spannende tocht. Veel mensen waren op de vlucht voor de honger. Soms was het bijna gezellig, zo samen lopen. Elke dag zagen we andere mensen. Wij zijn dus echt gevlucht voor de honger. Ik was de jongste en een klein en tenger meisje. Mijn moeder dacht: als we hier in Amsterdam blijven overleeft zij het niet. We hebben heel veel geluk gehad dat we bij familie in Groningen mochten wonen. We gingen er zelfs naar school.’

We hoorden dat u een boek over de oorlog heeft geschreven.
‘Inderdaad. Toen ik veertig was, heb ik mijn belevenissen in de oorlog opgeschreven in een boekje met de titel ‘Zuurkool van pastoor Vis’. Hier vlakbij, op de hoek van de Amstel, stond de Willibrorduskerk en daar had je pastoor Vis. Hij haalde bij de boeren aardappelen en groente, omdat hij zag hoeveel honger er was. Hij is toen op een mooie zondag op de preekstoel geklommen en zei tegen iedereen die er was: “Morgen is er voor de kinderen van de lagere school een zuurkoolmaaltijd”. Nou, je kan je wel voorstellen: dat was de lekkerste zuurkool die ik ooit heb gegeten! En daarom heet mijn boekje zo.’

Hoe was de Bevrijding?
‘Oh, wat was dat een feest. Tegelijk voelde ik me ook schuldig. Kinderen uit mijn buurt hadden heel veel honger gehad terwijl ik genoeg te eten had gehad. Ook was ik ontzettend blij dat mijn vader weer terugkwam. Ja, we hebben heel veel geluk gehad.’

 

Contact


Heb je een vraag aan ons? Wilt u meedoen als verteller, als basisschool, of een bijdrage leveren door een interview te begeleiden? Neem contact op, we helpen graag verder.

Christine: +31 6 816 834 18

NL41 TRIO 0254 753892