‘Dankzij haar slimheid zijn ze niet ontdekt’

Meneer Roel J. Mulder was zes jaar oud toen de oorlog begon. Hij is geboren in het kleine dorpje Huizum in Friesland en is opgegroeid in Arum. Zi Yi, Bjarne, Sanne en Louis uit groep 8 van IKC De Zwanebloem in Zwaanshoek interview meneer Mulder bij hem thuis.

Hoe was het om op te groeien in Arum tijdens de oorlog?
‘Ik ben geboren in Friesland, in het dorpje Huizum, maar ik ben opgegroeid in Arum. Dat is een klein dorp met zo’n 1200 inwoners. Mijn vader was hoofd van de basisschool. Dat noemden ze toen de bovenmeester. Ik was zes jaar toen de oorlog begon. Op mijn verjaardag, op 13 juli, kreeg ik een vlieger van mijn vader. We wilden ermee gaan vliegeren, maar toen kwam er een agent, die zei dat dat niet meer mocht. De Duitsers dachten dat we dan misschien berichten naar Engeland zouden sturen met een geheime zender.’
‘In Arum was het best rustig, al was er wel een grote barak schuin tegenover onze school, waar de Duitsers hun spullen bewaarden. Het dorp zelf bestond vooral uit boeren, dus we hadden gelukkig meestal genoeg eten. Dat was in andere delen van Nederland wel anders. Daar moesten mensen soms zelfs tulpenbollen eten.’

Kon u gewoon naar school?
‘Op school ging het redelijk normaal door. We kregen gewoon les in rekenen, taal en aardrijkskunde. Maar het was wel spannend soms. Als we vliegtuigen hoorden aankomen, moesten we in de gang op de grond gaan liggen. We hadden een ketting om met een naamplaatje eraan, voor het geval er iets zou gebeuren. Gelukkig is onze school nooit geraakt.’
‘We speelden ook gewoon buiten, ondanks de oorlog. In de winter hielp ik soms bij de bakker, daar was het lekker warm. Als er geen eten meer was in de winkel, kregen we soep bij de gaarkeuken. We namen dan een pannetje mee van huis.’
‘Mijn vader had zelfs zijn eigen tabak gekweekt op zolder omdat hij geen sigaretten meer kon kopen. Hij gebruikte blaadjes uit een oud bijbeltje als vloeitjes. Je werd creatief in die tijd!’

Herinnert u zich spannende momenten?
‘Er was een keer een NSB’er in het dorp. Hij had een lijst met namen van mannen, die ondergedoken waren omdat ze niet naar Duitsland wilden om daar te werken. Die man is op een avond doodgeschoten. De Duitsers waren woest. Ze hielden toen een razzia, een grote overval waarbij ze het hele dorp omsingelden.  Mijn vader verstopte onderduikers op zolder boven de school. Toen de Duitsers kwamen, had mijn moeder iets slims bedacht; wij moesten met een slee buiten gaan spelen en overal voetstappen maken in de sneeuw, zodat de sporen van de onderduikers niet opvielen. Dankzij haar slimheid zijn ze niet ontdekt.’