‘Wij mochten nooit aan die meisjes komen en die soldaten wel’

Jort en Bobbie van basisschool De Trinoom in Eindhoven interviewen de 95-jarige Frans de Wit over zijn herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. In de bibliotheek van Vitalis Wilgenhof weet Frans de jonge interviewers te boeien met spannende verhalen. Frans is niet op zijn mondje gevallen. Hij praat makkelijk en is heel open over wat hij heeft meegemaakt tijdens de oorlog. Frans was 14 jaar toen de oorlog begon en woonde met zes broertjes en zusjes in de Schalmstraat.

Herinnert u zich nog hoe de oorlog begon?
‘Op 10 mei 1940, de vrijdag voor Pinksteren, was ik misdienaar in de kerk. Na de kerkdienst zag ik allemaal witte strepen van vliegtuigen in de lucht. Mijn vader vertelde me toen dat de oorlog was begonnen. De keren dat het luchtalarm afging en iedereen naar binnen moest, waren voor mijn broers en mij momenten van sensatie. We keken stiekem boven door het dakraam wat er zich op straat afspeelde.’

Was er ook een avondklok?
‘Net als nu was er in die tijd een avondklok. Die werd met harde hand gehandhaafd door de Duitse bezetters. Een keer waren we aan het voetballen en de tijd vergeten. We hadden er ook geen erg in dat er een auto stopte. “Hinein!” werd er geroepen, wat “naar binnen” betekent, gevolgd door een aantal schoten. De kogels vlogen over onze hoofden, zo de muur van een gebouw in.’

Hadden jullie honger in de oorlog?
‘Echt honger heb ik niet gehad. Een keer had ik viavia gehoord dat het varken van een boer in Leende jongen kreeg en dat als we vlug waren we een big konden ophalen. Mijn vader en ik zijn toen met de fiets naar Leende vertrokken. Met op de fietsendrager een grote kist om het biggetje te vervoeren. De hele terugweg heeft dat big geknord, wat tot vreemde blikken leidde bij voorbijgangers. Toen we thuis aankwamen kon ik niet afstappen door dat big achterop. Dus ben ik nog heel wat rondjes door de buurt gereden met dat geknor achter me.’

Wat herinnert u zich nog van de bevrijding?
‘De bevrijding van Eindhoven in 1944 was een groot feest. Ineens kwamen er Joodse families, waarvan we niet wisten waar ze tijdens de oorlog waren gebleven, de straat op. De meiden sprongen allemaal op de Engelse tanks. De Engelse jongens vonden dat wel leuk, maar ik was jaloers en boos, want mijn vrienden en ik mochten nooit aan die meisjes komen en zij wel. De dag na de bevrijding kwam er nog een bombardement. Hier vlakbij, op de Biesterweg, hadden de bewoners van de straat een grote schuilkelder gemaakt. Maar één bom viel vlak bij de ingang van de kelder en de mensen die erin zaten zijn allemaal gestikt. Onder de slachtoffers waren een heleboel vrienden en bekenden van mij. Ik zie de lijken die op een rij werden neergelegd aan de Biesterweg nog voor me. Het was verschrikkelijk. Ook hele mooie meisjes lagen daar. Ze werden allemaal tegelijk begraven in de Joriskerk. De kerk was bijna helemaal leeggemaakt en daar stonden al die 41 kisten op een rij. Het is een hele pijnlijke herinnering aan de oorlog.’