‘Via het verzet is mijn pleegzus bij ons gezin terechtgekomen’

Cady, Jowita, Yusri en Shatha zitten in het lokaal gespannen te wachten op de komst van Marian Schaap. Het duurt niet lang of een vriendelijke verschijning meldt zich bij de deur. Mevrouw Schaap gaat zitten en stelt zich direct voor. Mede door haar enthousiasme is het ijs direct gebroken en beginnen de leerlingen aan hun vragen.

Hoe komt u aan de informatie over de oorlog?
‘Toen ik twaalf jaar was zag ik papieren op tafel liggen met de gegevens van mijn zus. Ik zag dat zij een andere achternaam had en toen begon ik voor het eerst vragen te stellen aan mijn moeder. Daarna ben ik zelf heel veel gaan lezen over de Tweede Wereldoorlog. Zo kom ik aan alle informatie. Ik zat namelijk nog in de buik van mijn moeder toen de oorlog begon, dus ik heb die niet bewust meegemaakt.’

Hebben uw ouders iemand geholpen onder te duiken?
‘Toen ik op twaalfjarige leeftijd de betreffende papieren vond, vertelde mijn moeder dat mijn zus niet mijn biologische zus was. Zij is in de oorlog door haar ouders achtergelaten om haar op die manier te redden van de Duitsers. Zij was toen tien maanden oud. Haar ouders moesten klaarstaan met hun koffer, de Duitsers wisten toen niet dat er nog een baby in huis was. Een vrachtwagen stond ze al op te wachten, maar de echte moeder van mijn zus bedacht zich op het laatste moment en heeft haar baby snel naar de bovenburen gebracht. Ook overhandigde ze haar trouwboekje en een foto van zichzelf en de baby. De bovenburen hadden contact met het verzet en zo is mijn zus bij ons terecht gekomen. Mijn moeder was zwanger van mij toen mijn ouders mijn pleegzus in huis namen. Na de oorlog vonden alle rechtszaken plaats over de voogdijschap van de Joodse pleegkinderen. De Joden wilden deze kinderen in hun gemeenschap opnemen omdat er door de oorlog weinig Joden over waren gebleven. Zij vochten de voogdij ook voor mijn zus aan, maar gelukkig besloot de rechter in 1947 dat zij bij ons mocht blijven.’

Was uw familie veilig tijdens de oorlog?
‘Niemand was toen veilig. Maar wij hadden mijn zus in huis en dat moest natuurlijk geheim gehouden worden. Als er vragen werden gesteld vertelden mijn ouders dat zij de dochter van mijn moeders’ zus was. Zij woonde namelijk in Zeeland en omdat Zeeland onder water werd gezet door de Duitsers, vertelden mijn ouders dat ze direct hun huis uit moesten en daarom hun dochter bij ons hadden achtergelaten. Gek genoeg werd het wel geloofd en ik vind het nog steeds wonderbaarlijk dat nooit iemand zijn mond voorbij heeft gepraat. Mijn oom en tante hadden namelijk ook een Joods kind, mijn neef, in huis genomen. Ook dit hebben zij goed geheim kunnen houden. Wij hebben dus ook veel geluk gehad. Maar makkelijk was het niet om zo te moeten leven. Mijn ouders wisten niet wie ze konden vertrouwen in die tijd.’