‘Lezen, spelletjes en handwerken in de oorlog’

Wij zijn Sami, Marcia en Boaz, 12 jaar oud. We interviewden mevrouw Verhey. Ze was zelf nog niet geboren tijdens de oorlog, maar heeft veel verhalen gehoord van haar moeder en haar tante. Zij waren 19 en 17 toen de oorlog begon. Mevrouw Verhey liet ons veel foto’s zien en een heel mooi tafelkleedje dat haar moeder tijdens de oorlog gehaakt had. Dat vonden we super knap. 

Vertelden uw moeder en uw tante vaak over de oorlog? 
"Mijn moeder vertelde er regelmatig over, maar vooral over de leuke kanten. Zij had eigenlijk best wel goede herinneringen aan de oorlog. Er was spertijd, dus ’s avonds kon je niet uitgaan. Tv was er nog niet, de radio hadden de Duitsers afgepakt. Je moest jezelf bezig houden. Daarom gingen ze lezen, spelletjes doen en handwerken. Dat gaf ook een soort gezelligheid. Mijn oma was naaister en kon prachtige dingen maken. De meisjes leerden dat van hun moeder. Ze maakten expres priegelige werkjes, dan had je weinig stof nodig en je was er wel lang mee bezig. Het was ook gezellig thuis omdat de beide verloofden van de zussen op het zolderkamertje ondergedoken zaten. Er zaten veel onderduikers, want die zolderkamer grensde aan een grinddak. Als er dan een razzia kwam op de Parnassusweg liepen ze over het dak naar de Stadionweg. Of andersom. Zo konden ze altijd op tijd weg komen."

Zaten uw moeder en uw tante ook in het verzet? 
"Mijn moeder zat niet in het verzet, zij was gewoon kleuterleidster. Maar mijn tante was koerierster. Ze vervoerde illegale papieren op de fiets. Haar verloofde Gerben was door de gemeente Ermelo aangesteld als ambtenaar distributie, zodat hij voedselbonnen kon regelen voor de onderduikers die daar in het bos verscholen zaten. Hij is opgepakt in februari 1945. Vermoedelijk had er iemand gekletst. Mijn tante heeft nooit geweten wat er daarna met hem gebeurd is. Hij is gewoon verdwenen."

Hoe was het voor uw moeder en uw tante toen de oorlog voorbij was? 
"Voor mijn moeder en mijn tante was het heel verschillend. Mijn moeder was verloofd met mijn vader en die leefde nog. Hij maakte als bootmachinist verre reizen en als hij terugkwam, nam hij dingen mee voor de uitzet. Maar de verloofde van mijn tante was vermist. Elke dag ging ze naar de Rode Kruistent op het Leidseplein om te vragen of er al iets bekend was over Gerben. Toen kwam na een half jaar het bericht dat hij in maart ’45 was opgehangen in concentratiekamp Neuengamme. De geliefde van mijn tante was overleden en ze moest aanzien dat mijn moeder en mijn vader gelukkig verloofd waren. Ze is altijd alleen gebleven en praatte bijna nooit over Gerben. Ze zei altijd: ‘Dat is het verleden en we gaan vooruit kijken. Het is niet nodig om het er steeds over te hebben.’"