‘Ik bedenk sinds ik hier ben telkens een woord van de dag’

Robbe, Jasmijn en Mia van de Bosschool in Bergen interviewen Salim Nazba, een vriendelijke rustige man van 48 jaar, uit Somalië. Hij is vanuit Kenia gevlucht als verstekeling op een boot die hem naar Nederland bracht. Waar hij in Somalië een rijk man was, omringd door familie, wachtte hem in Nederland een leven als afwasser, zonder zijn dierbare zoons. Maar meneer Nazba is gelukkig, hij heeft Nederland omarmd, heeft hulp gekregen van goede mensen, is in staat geweest zijn zoons financieel te ondersteunen en werkt tegenwoordig als vrijwilliger en bij de voetbalclub. Terug naar Somalië wil hij nooit, hier is hij veilig en vrij.

Hoe was het leven in Somalië?
‘In mijn tijd, toen ik zo oud was als jullie, was het mooi, gezellig en fantastisch in Somalië. Lekker elke dag in de zee, verse vis eten. Maar nu niet meer. Alles is veranderd door de oorlog. De oorlog was tussen noord en zuid. De president kwam van de stam uit het zuiden en de mensen van de stam uit het noorden wilden de macht overnemen. Op een gegeven moment vochten binnen dezelfde stam broer tegen broer. De oorlog ging maar door. Toen de stam uit het noorden won was het land wel van hen maar ze bleven doorvechten tegen elkaar. Het is nog altijd niet veilig. Als je ergens heen wilt, kom je barrières tegen met soldaten met geweren en moet je onderhandelen om erdoor te kunnen tegen betaling. Wij hoorden bij de kleine stam uit het zuiden en zijn gevlucht.’

Vertel eens wat meer over uw vertrek…
‘Ik ben twee keer vertrokken. De eerste keer van Somalië naar Kenia toen ik 14 was. Toen begon de oorlog en is mijn hele familie van Somalië naar Kenia gegaan. Ik ben daar verder opgegroeid en naar school gegaan. Op een gegeven moment wilde ik mijn eigen land terug hebben in Somalië, maar ik kreeg ruzie en ben toen gevlucht.’

Hoe lang duurde de reis?
‘Twee weken. Ik ben stiekem met een grote boot vertrokken. Ik was een verstekeling. Via de ankerketting ben ik in Mombasa, in Kenia, in een Musk containerschip geslopen, en heb weken overleefd in een ruimte bij het anker met één zak dadels en 5 liter water. ‘s Nachts sloop ik rond op zoek naar eten en water. Toen ik in Rotterdam aankwam in de haven, heeft de douane me gepakt. Ik heb toen zes maanden in de gevangenis gezeten.’

Spreek je nog een beetje Somalisch?
‘Ja, een beetje. Ik kom van de Bajuni eilanden en wij hebben onze eigen taal; Bajuni, zoiets als Swahili, ken je Swahili? Jullie kennen het wel: hakuna matata. Dat is mìjn taal!’

Wat doe je eigenlijk zoal?
‘Nu doe ik veel vrijwilligerswerk en ik ben geïnteresseerd in transport, logistiek en facilitair. Ik heb in heel veel restaurants in Bergen gewerkt, als afwasser, als kok, als facilitair medewerker. In Kenia had ik zeven bussen en drie vrachtwagens. Ik was rijk en dan kom ik hier als een afwasser… Dat is geen probleem, dat is het leven, je moet kiezen wat je moet doen voor je familie, voor je kinderen. Mijn eerste vrijwilligersbaan was bij V.V. Berdos wat nu V.V. Bergen is. Ik werk nu bij V.V. Bergen in de kantine. Via de kinderen bij voetbal heb ik Nederlands geleerd. De kleuters van toen spelen nu in het eerste team.’

Hoe heb je je leven opgebouwd hier?
‘Ik heb heel veel vrienden gemaakt, goede Nederlandse mensen hebben mij geholpen om te integreren in Nederland. Dat ging niet in één dag, maar als er problemen zijn dan weet je wie je vrienden zijn. En ik heb Nederlands geleerd, en leer dat nog steeds. Ik bedenk sinds ik hier ben telkens een woord van de dag. Het woord van de dag wordt vandaag ‘verstekeling’!’

Had je te maken met discrimatie?
‘Ja, heel veel, in Afrika ben ik te licht, in Nederland ben ik te donker. Wij komen van dezelfde aarde. Het maakt niet uit wie je bent, wij zijn hetzelfde.’