‘’Een van de zusters riep: ‘Ga allemaal onder de bank zitten’’

Annie Onderwater woonde tijdens de Tweede Wereldoorlog dichtbij basisschool Het Vogelnest, de school van Mohammed Amin, Sareena en Nurgül die haar komen interviewen. Ze weet veel te vertellen over de oorlog in de Vogelbuurt en dat vinden de kinderen wel interessant, net als de mooie spulletjes en foto’s uit die tijd die ze heeft bewaard. Ook de kat, die een beetje schuw is, komt tijdens het interview toch nog een kijkje nemen.

 

Wat deed uw vader in de oorlog?
“Hier heb je een persoonsbewijs van mijn vader. Hij was in de oorlog nog net in de leeftijd dat hij opgepakt zou kunnen worden om in Duitsland te moeten werken. Mijn vader werkte in een metaalfabriek in Noord. Op zijn werk hebben ze toen de datum op zijn persoonsbewijs veranderd, zodat hij twee jaar ouder was. Maar je ziet zo duidelijk dat het nep is, haha. De Duitsers trapten er toch in en hij is nooit opgepakt. Mijn vader had wel een verstopplek gemaakt in ons huis. Een kast in de gang achter een muurtje. Als er dan razzia was, verstopte hij zich daar. ‘Papa, papa ga in je hok!’, riep ik als ik op straat aan het spelen was en er een razzia was. Een broer van mijn vader is wel opgepakt. Hij heeft drie jaar in Duitsland, in Berlijn moeten werken. Hij heeft het daar wel goed gehad.”

Wat weet u over de bombardementen?
“Ik zat in de Ritakerk op het moment dat deze gebombardeerd werd. Om de hoek had je de scholengemeenschap waar ik op school zat en daar is ook een bom op gevallen. Dus of ik nou in de kerk zat of in de school, ik had altijd een bom op mijn kop gehad. Het was die dag feest, want de kerk bestond 25 jaar. De hele school was in de kerk om het te vieren. Toen de bom viel, werd het plotseling heel donker. Iedereen begon te schreeuwen en te gillen. Een van de zusters riep: ‘Ga allemaal onder de bank zitten, allemaal onder de banken gaan zitten!’ Ik dacht, ik ga niet onder die bank zitten, ik moet naar buiten! Ik zat dichtbij de uitgang. Toen ben ik naar huis gaan lopen, de brug over naar de Adelaarsweg. Ik zag op het trappetje bij de Mussenstraatschool (het huidige Vogelnest) een laars in de dakgoot hangen. Het bleek de laars te zijn van een neergeschoten piloot. Ik liep verder en was bang dat ons huis er niet meer stond. Gelukkig kwam ik mijn vader onderweg tegen. We hoorden dat iedereen naar het park was gevlucht, bij de Adelaarsweg, hoewel daar ook zes bommen waren gevallen. Mensen hadden kussens meegenomen die ze boven hun hoofd hielden. Ze dachten dat de bommen daar niet doorheen zouden komen. Dom natuurlijk. Ons huis was helemaal uit z’n voegen, geen raam of deur was meer heel. We konden niet meer in dat huis blijven en zijn toen zes weken in Den Bosch geweest bij mijn opa en oma. Ons huis werd in de tussentijd opgeknapt.”

Hoe was de Hongerwinter?
“Mijn zusje moest aan het einde van de oorlog, in januari 1945, naar de boeren in Noord-Holland. Organisaties in Noord brachten een bus vol kinderen daarheen want hier was geen eten. Mijn zusje mocht ook mee. Ze was vier jaar en ze heeft van januari tot na de bevrijding in Opdam in een boerderij gezeten, waar genoeg te eten was. Mijn vader haalde eten in Noord-Holland, op de fiets, aardappelen, groente en tarwe… Bij de pont stonden de Duitsers iedereen op te wachten en moesten de mensen alles direct bij hen inleveren. Wij hadden dus het geluk dat we in Noord woonden en dat we geen Moffen tegenkwamen die ons eten afpakten. Ik mocht ook naar de boeren, maar dat wilden mijn ouders niet. Allebei de kinderen weg vonden ze niet goed. Mijn moeder was zwanger van mijn broertje, die nota bene 8 pond woog bij de geboorte… heel zwaar dus, ondanks de Hongerwinter. Aan het einde van de oorlog vond mijn vader voedsel van een voedseldropping. We werden alleen meteen ziek van de chocola die erin zat, want dat waren we helemaal niet meer gewend!”