De 88-jarige Dora Senders heeft al op verschillende scholen in de klas over de oorlog verteld. Tijdens de coronacrisis kan ze niet op school komen; de kinderen niet bij haar thuis. Dus gaan Diego, Saleisha en Assiva van basisschool Strijp Dorp met haar videobellen. Met de afgeleverde iPad staat ze met één druk op de knop in verbinding met de kinderen. Dora Senders was zeven jaar toen de oorlog begon en komt uit een groot gezin dat in de oorlog aan de Gagelstraat woonde. Omdat haar moeder reuma had, moest ze veel helpen in het huishouden en ook voor de jongere kinderen zorgen.
Hoe was het leven in die tijd?
‘Het huis was vol met vader, moeder, opa en oma en twaalf kinderen, waarvan vier na de oorlog geboren. Mijn moeder had reuma en kon niet heel veel doen. Ik moest hard werken: schrobben, dweilen, wassen, kindjes in bad doen en naar bed brengen, voorlezen, kijken of er genoeg te eten was. We hadden de hele week dezelfde kleren aan. Zaterdagavond moest alles gewassen worden. Dat hing dan te drogen bij de kachel, waarbij je nakeek of er iets gemaakt moest worden. En dat moesten we dan zondag weer aan, want we hadden maar één setje kleren.’
Heeft u ooit moeten schuilen in de oorlog?
‘Ja, in de schuilkelder, of gewoon ergens onder een trap of tafel. Als er een bombardement was moest je proberen je veilig te stellen. Je ging ergens onder liggen, al was het onder een heg. Als je maar dacht dat je beschermd was. Er is nooit een bom op ons huis gevallen. Wel waren elke keer de ramen kapot, die dan vervangen moesten worden. We hadden na een tijd wel zes of zeven verschillende kleuren ramen, omdat er geen wit glas meer voorradig was. Er was alleen nog geel, groen, zwart of blauw matglas.’
Bent u familie of vrienden kwijtgeraakt in de oorlog?
‘Op 6 december 1942 was er een bombardement; ik was toen tien jaar oud. We mochten eigenlijk niet naar buiten van mijn moeder, maar het was Sinterklaasdag en we wilden bij vriendinnetjes gaan kijken wat ze hadden gekregen. Vlak bij ons in de straat vielen later die dag veel bommen. Alles was ingestort, alles brandde. Buiten zagen we schoolvriendjes liggen met hun Sinterklaascadeaus. Een pop, een auto, een kleurboekje. Ze lagen daar alsof ze sliepen. Wij gingen naar hen toe, wilden ze wakker maken. We waren te jong om te begrijpen dat ze dood waren.’
Was u bang in de oorlog?
‘We waren altijd bang. Bij elk bombardement dachten we: nu zijn wij misschien de volgende die doodgaan. Ik heb dicht bij de bombardementen op de Demer gestaan. Je werd wel gewaarschuwd door de sirene. Maar ja, als die kwam waren de bommen er ook al.’
