Erfgoeddrager: Candrah

‘Er kwam een hele groep Duitsers om de bus staan die riepen ‘Hunger! Hunger!’’

Tijdens de Hongerwinter heeft de familie Prins, net als de meeste mensen, veel last van de schaarste. Frans’ moeder besluit daarom met het gezin naar familie in Mijdrecht te gaan. Te voet, ploeterend door de sneeuw, gaat moeder met drie kinderen op pad. Na twee dagen lopen, komen ze in Woerden aan. Daar horen ze over het bombardement op het Bezuidenhout. Ze horen dat de voorgevel van hun huis in Den Haag er nog staat, maar dat daarachter alles is weggebombardeerd. Als de familie thuis was gebleven hadden ze het hoogstwaarschijnlijk niet overleefd.

Wanneer merkte u dat het oorlog was?
Dat wisten we al snel. De Duitsers kwamen met vliegtuigen en parachutisten om Den Haag te bezetten en de regering over te nemen. Er werd veel geschoten, vooral in de lucht. Ik heb een brandend vliegtuig op ongeveer 100 meter afstand naar beneden zien komen in een weiland.
Wij woonden in een portiekwoning. Na een paar dagen kwam de zoon van onze buren thuis. Hij had gevochten op de Grebbenberg in Rhenen en werd thuisgebracht met een ambulance, want hij was beide benen kwijtgeraakt. Ik herinner me nog dat de buurman zijn zoon soms de trap op of af moest sjouwen.

Kon u de hele oorlog met uw familie bij elkaar blijven?
Nee, in de oorlog was ik samen met mijn moeder, jongere zusje en broer die 4 jaar ouder was. Mijn vader was ondergedoken. Hij zat in een huis aan het Westeinde. Ik had ook twee broers die 11 en 12 jaar ouder waren dan ik. Ik heb ze de hele oorlog niet gezien. Na de oorlog bleek dat één broer via verschillende landen in Zweden terecht was gekomen. Dat land was neutraal en veilig. Mijn andere broer zat tot over z’n oren in het verzet. Hij werkte bij een arbeidsbureau, waar mensen zich moesten melden als ze voor de Duitsers moesten werken. Hij hielp mensen met onderduiken. Ook zorgde hij voor valse persoonsbewijzen. De dag dat hij werd opgepakt, had hij er een paar op zak. Hij is in kamp Vught terecht gekomen. In totaal waren ze met tien man, maar hij heeft het als enige overleefd. De anderen zijn geëxecuteerd. Na zijn vrijlating is hij doorgegaan met het verzetswerk, maar hij werd opnieuw opgepakt. De Duitsers stuurden hem door naar concentratiekamp Bergen-Belsen. Ook dat heeft hij overleefd.

Wat gebeurde er met u na de oorlog?
Toen ben ik met het Rode Kruis naar Denemarken gegaan. Ik was een scharminkel in vodden. Met bussen reden we door het verwoeste Duitsland naar Denemarken. In die bus kregen we te eten. Bij een stop in Bremen of Hamburg, kwam er een hele groep mensen om de bus staan die riepen ‘Hunger! Hunger!’ Wij hielden toen de broodjes voor het raam, zo’n haat hadden we tegen de Duitsers. In Denemarken aangekomen, kregen we pap en stonden er schalen met boter. En we kregen ook nog een sinaasappel. Ik had nog nooit sinaasappels of bananen gegeten. Ik wist wel hoe ze eruit zagen, want onze onderbuurvrouw had een fruitschaal met kunstfruit. Het was zo bijzonder om te proeven! Daarna ging ik naar een tijdelijke ‘vader’ en ‘moeder’. Die vrouw nam me mee naar een kledingzaak. Ik kreeg alles nieuw. En als ik nu nieuwe kleren koop en aan de kleding ruik, associeer ik dat nog steeds met Denemarken.

Contact


Heb je een vraag aan ons? Wilt u meedoen als verteller, als basisschool, of een bijdrage leveren door een interview te begeleiden? Neem contact op, we helpen graag verder.

Christine: +31 6 816 834 18

NL41 TRIO 0254 753892